Author: REDERIJKERS:
Title: De schadt-kiste der philosophen ende poeten waer inne te vinden syn veel schoone leerlycke blasoenen, refereynen ende liedekens. Gebracht ende gesonden op de Peoen-Camere binnen Mechelen van d'omliggende steden in Brabant, Vlaenderen, Hollandt ende Zeelant. Geprononceert ende gesonghen op henlieder Feeste den 3. Mey vanden Iaer 1620 achtervolghens den eysch der caerten te voren by henlider wt gesonden. HIERBIJ: [J.THIEULLIER] Porphyre en Cyprine. Treur-spel verthoont by de Redenrijcke Gulde die Peoen binnen Mechelen, op hen-lieder heer-lijcke Blasoen-Feest. EN: (FAYD'HERBE, H.) Esbatement van vier personagien.
Description: Mechelen, Hendrick Aye, 1621. Folio. (29, 9x13, 4 cm.) [xxiv], 327 (=329)-lxxii (= lxviii), [4] pp. Met gegraveerde titelpagina, gegraveerd acrosticon op Maximiliaen vander Gracht, 1 blad met muzieknoten, 16 platen met blazoenen, 3 dubbele platen van inkomsten, 1 tekstgravure, en een titelgravure in het tweede deel; tot besluit het drukkersvignet van Hendrick Iaey. Blindgestempelde perkamenten spitselband. (enkele bladen iets gevlekt; twee bladen met een klein brandgaatje; drie bladen in benedenmarge aangevezeld; de twee paginagrote blazoenen op de hoekpunten iets afgesneden; rug wat vuil; kleine beschadiging aan onderkant van de kneep; overigens een goed exemplaar). ¶ Provenance: ex-libris van M.Schretlen en JF.M.Sterck. ZUIDELIJKE EN NOORDELIJKE NEDERLANDEN VERENIGD IN HET LAATSTE LANDJUWEEL. De Mechelse Rederijkerskamer "De Peoene" had de rederijkers in Noord en Zuid uitgenodigd voor deelname en bijdragen aan dit 'blazoenfeest'. "Niet minder dan achtentwintig genootschappen en negen particulieren uit Brabant, Vlaanderen, Holland, Zeeland en het prinsbisdom Luik hebben met één of meer bijdragen op de uitnodigingskaart gereageerd; samen dongen zij met een drietal intreden, zestien blazoenen, een honderdtal refreinen en ongeveer evenveel liederen mee naar de uitgeloofde prijzen." (Van Vaek, p.75). Met 'const-rijke Blasoenen' werden op houten panelen geschilderde rebussen bedoeld die een vierregelige tekst uitbeeldden. Deze tekst is onder het blazoen afgedrukt. ("Door de afbeelding van de 16 rebusblazoenen met hun verklaring is 'De Schadt-Kiste' een handboek voor het oplossen van rederijkersrebussen geworden." (H.Meeus in Nederlandse Letteren in de Leuvense Universiteitsbibliotheek, p.66) De volgende rederijkerskamers deden mee: Maria-crans, Den Boeck en de Corenblom, alle uit Brussel; De Violier, De Goudtblome, Den Olyftack, alle uit Antwerpen; Den Vierighen Dooren, S.Catharina en De Jonghe Lauwerieren, alle drie uit 's-Hertogenbosch; De Ienette uit Lier, De Goudbloeme uit Vilvoorde, Christus ooghe uit Diest, Het Terwenbloetsel uit Aaarschot, De Ongheachten uit Halle, De Vlasbloem uit Helmont, De Ionghe Vreuchenden-Blomme uit Bergen-op-Zoom, De Heyblom uit Turnhout, Het Lindenbloemken uit Mol, De Bremblomme uit Geel, 't Heylich Groytselle uit Arendonk, De Heylighen Gheest uit Brugge, S. Barbara uit Assche, De Goudsbloem uit Gouda, De Balsemblom uit Haastrecht, De Wyngaert Rancken en De Witte Angieren, beide uit Haarlem; De Orangie Lely uit Leiden, De Neardusbloem uit Goes. De meeste prijzen werden volgens de 'Verclaringhe van 't geheel Iugement, waer ende wie de Prijsen by de onpartijdighe oordeelders zijn toegewesen' (p.lxx) toegekend aan de kamers in Antwerpen en Brussel. De dubbele platen tonen de intocht van de kamers Mariencrans uit Brussel, Goudt-Blom uit Antwerpen, Gout-Blomme uit Vilvoorde. ¶ Veel gedichten en liederen drukken aan het einde van het Twaalfjarig Bestand de hoop uit dat de vrede bewaard zal blijven, b.v. de Balsemblom uit Haastrecht: "Comt, Apolo, speelt, Mars, een liedt / Met u snaren gheluydt / Comt Iuno ende hem ghebiedt / Phaebus maeckt een besluyt / Tussen, Troyen, seer rijckelik / Ende Griecken practijckelijck / Wilt u hasten ghelijckelijk / Overstemt, Mars te saem / En kiest vrede bequaem." "Hoewel het feest van 'De Peoene' de luister en de heerlijkheid van de zestiende-eeuwse rederijkersbijeenkomsten niet evenaarde, mag het toch als het laatste hoogtepunt van de rederijkerskamers in het Zuiden worden beschouwd." (H.Meeus in: Nederlandse letteren in de Leuvense Universiteitsbibliotheek, Tentoonstellingscatalogus 1982, p.66). Zie: M.van Vaek: "De Schadt-Kiste Der Philosophen Ende Poeten (Mechelen 1621): Een blazoenfeest aan de vooravond van het einde van het Bestand" in: De Zeventiende Eeuw, jrg.8, p.75-81; Bibl.Belgica 'Schadt-kiste' met uitvoerige bibliografische informatie;

Keywords:


See more books from our catalog: Beurs2021